Compost analyse van biomeiler met beukenhout

 

Eindelijk is het zover, ‘the results are in’. De compost van onze eerste biomeiler (toen nog in Stünzel, Duitsland) is nagerijpt en geanalyseerd door Groei Balans.

Hierboven zie je een afbeelding van de chroma bodemanalyse. Dit schema geeft een indicatie van de rijpheid van de compost en de biologische eigenschappen voor het bodemleven. De eerste conclusie is veelbelovend, maar het eerste onderzoek roept vooral nieuwe vragen op. We zijn zeker op de goede weg, maar willen nog beter begrijpen hoe het biologisch in elkaar zit voor we de houtcompost in de markt zetten. We leggen graag uit wat we inmiddels wél weten en wat niet.

 

 

De nog grove compost die 2 jaar in de biomeiler heeft gecomposteerd bij temperaturen boven 40°C wordt nu nagerijpt in grote hopen. Daarbij kan het afkoelen tot onder 30°C zodat de macro-organismen, zoals wormen en andere kleine kriebelbeestjes de kans krijgen het materiaal verder te verteren.

Een klein deel van de compost hebben we drie maanden geleden al afgegraven en in open emmers laten narijpen. Vanuit de omgeving komen er vanzelf wormen in die dol zijn op de voorgecomposteerde houtresten. In drie maanden tijd wordt het nog grof ogende materiaal afgebroken tot een fijne rulle compost, het lijkt haast op gemalen koffie. Na drogen en uitzeven op 5 mm blijft ongeveer 65% fijn materiaal over. Omdat deze biomeiler vrijwel volledig van beukenhout gemaakt werd is dat een veel belovend resultaat in minder dan 2 jaar tijd met slechts drie maanden narijping.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

We hebben zelf een test uitgevoerd om het vochtabsorptie gehalte te bepalen. Na droging werd een sample droge compost herhaaldelijk overgoten met schoon water. Na de eerste keer weet de compost al ruim z’n eigen gewicht in vocht vast te houden. Na ongeveer 5 keer overgieten heeft het tweemaal het eigen gewicht vastgehouden en na herhaaldelijk gieten wordt tot vrijwel driemaal het eigen gewicht in vocht geabsorbeerd. Ook dit is een resultaat dat ons al heel tevreden stemt. Wat verder opvalt is de zeer geringe uitspoeling van voedingsstoffen; zelfs na meer dan 20 keer water overgieten is het vocht nog vrijwel helder.

Het uitgezeefde materiaal is ook opgestuurd voor analyse in het lab en inmiddels hebben we ook de harde data binnen. Een kleine opsomming:

Organische stof gehalte: 66% (ter vergelijking, compost in NL bevat doorgaans 10%)
Stikstof gehalte: 17 g/kg droge stof
Fosfaat gehalte: 6 g/kg droge stof
Koolstof gehalte: 114 g/kg droge stof

Het laatste cijfer is met name interessant omdat we daarmee een definitieve berekening kunnen maken van de hoeveelheid CO2 die is vastgelegd in het materiaal. In de berekening zitten nog veel onzekere variabelen, zoals de exacte hoeveelheid materiaal waarmee we begonnen zijn en het vochtgehalte daarvan, maar rekening houdend met alle factoren kunnen we binnen een zekere bandbreedte het volgende resultaat melden:

De eerste biomeiler in Stünzel van ±100m3 heeft in elk geval 27.000 kg CO2 en mogelijk zelfs ruim 40.000 kg CO2 vastgelegd in de compost, we blijven even voorzichtig met de resultaten, maar proberen steeds meer zekerheid in de berekeningen te krijgen. Tijdens het composteringsproces is ongeveer 17.000 kg CO2 uitgestoten (ter vergelijking bij verbranding zou er zo’n 34.000 kg CO2 vrijgekomen zijn).

Ter vergelijking: de uitstoot die we veroorzaken met stichting Biomeiler is minder dan 5.000 kg CO2 per jaar. Tijdens de bouw van een biomeiler (vrachtwagens, versnipperaar, pomp, materialen, enz.) wordt minder dan 1.000 kg CO2 uitgestoten. Dit klinkt al heel positief, maar natuurlijk willen we op den duur het liefst al ons energiegebruik terugdringen door elektrische machines en transport in te zetten die draaien op zonne- of wind-energie.

Het belangrijkste deel komt natuurlijk nog. Hoe de compost straks gebruikt wordt bepaald in grote mate hoeveel CO2 er in de bodem (en evt. vegetatie) wordt vastgelegd en niet meer vrij komt in de atmosfeer. Uiteindelijk is compostering en aanvulling van de bodem de enige manier om CO2 uit onze atmosfeer te halen en in de bodem terug te stoppen.

 

 

 

We gaan nog veel meer onderzoeken (o.a. i.s.m. de Hogeschool van Amsterdam), maar voor nu zijn we al heel tevreden dat voor het eerst sinds het bestaan van stichting Biomeiler de cirkel rond is. Hierboven een prachtige illustratie van Sylvia Machgeels die in het kort het proces beschrijft.